Το αμερικανικό αρχαιολογικό περιοδικό «Archaeology» ενέταξε στις δέκα μεγαλύτερες ανακαλύψεις του 2009 στον τομέα της αρχαιολογίας τα ευρήματα της Ελεύθερνας Κρήτης.
Το περασμένο καλοκαίρι, σκάβοντας στο νεκροταφείο της Ορθής Πέτρας, η πανεπιστημιακή ομάδα υπό τη διεύθυνση του καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντή του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Νίκου Σταμπολίδη ανακάλυψε σε κτιστό θαλαμωτό τάφο του 8ου αιώνα π.Χ., κάτω από τις πυρές, τέσσερις γυναικείους σκελετούς από 7-70 ετών.
Το ερώτημα που τέθηκε αμέσως ήταν η ταυτότητα αυτών των γυναικών, που θάφτηκαν στολισμένες με έξοχα χρυσά κοσμήματα. «Μάλλον ήταν ιέρειες», είπε ο κ. Σταμπολίδης, ενώ ο συνεργάτης του, καθηγητής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Νότης Αγγελαράκης, εξετάζοντας το σκελετικό υλικό βρήκε πως δύο κρανία ανήκαν σε κορίτσια 16-17 ετών, ένα σε γυναίκα άνω των 65 και το μικρότερο σε επτάχρονο κοριτσάκι...
Ο ανασκαφέας, μετά τη μελέτη των πλούσιων κτερισμάτων των γυναικών, προχωράει ακόμη περισσότερο λέγοντας πως ίσως πρόκειται για ιέρειες του ιδρυτή της πόλης. Αυτός ήταν ο Ελευθήρ, που ανήκε στους Κουρήτες. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, τα πολύτιμα κτερίσματα, που δεν είναι μόνο κοσμήματα, προέρχονται από γειτονικές κοινωνίες της και ασφαλώς πρόκειται για δώρα μεγάλης αξίας. Συγκεκριμένα, μια φιάλη «θα πρέπει να ήταν πριγκιπικό δώρο από τη Μεσοποταμία», εκτιμά ο κ. Αγγελαράκης, επισημαίνοντας ότι οι νεκρές είχαν κάποια συγγενική σχέση, όπως δείχνει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό της οδοντοστοιχίας τους.
Το ερώτημα που τέθηκε αμέσως ήταν η ταυτότητα αυτών των γυναικών, που θάφτηκαν στολισμένες με έξοχα χρυσά κοσμήματα. «Μάλλον ήταν ιέρειες», είπε ο κ. Σταμπολίδης, ενώ ο συνεργάτης του, καθηγητής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Νότης Αγγελαράκης, εξετάζοντας το σκελετικό υλικό βρήκε πως δύο κρανία ανήκαν σε κορίτσια 16-17 ετών, ένα σε γυναίκα άνω των 65 και το μικρότερο σε επτάχρονο κοριτσάκι...
Ο ανασκαφέας, μετά τη μελέτη των πλούσιων κτερισμάτων των γυναικών, προχωράει ακόμη περισσότερο λέγοντας πως ίσως πρόκειται για ιέρειες του ιδρυτή της πόλης. Αυτός ήταν ο Ελευθήρ, που ανήκε στους Κουρήτες. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, τα πολύτιμα κτερίσματα, που δεν είναι μόνο κοσμήματα, προέρχονται από γειτονικές κοινωνίες της και ασφαλώς πρόκειται για δώρα μεγάλης αξίας. Συγκεκριμένα, μια φιάλη «θα πρέπει να ήταν πριγκιπικό δώρο από τη Μεσοποταμία», εκτιμά ο κ. Αγγελαράκης, επισημαίνοντας ότι οι νεκρές είχαν κάποια συγγενική σχέση, όπως δείχνει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό της οδοντοστοιχίας τους.
.
Τα άλλα 9 σπουδαία ευρήματα
Στη λίστα των δέκα σπουδαίων ανακαλύψεων του 2009 το περιοδικό του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχαιολογίας συμπεριλαμβάνει επίσης:
- Τον αυτοκράτορα με τις 19 πολύτιμες προσωπίδες, που τάφηκε στο σημερινό Περού περί το 450 μ.Χ. και ανήκει στους Μότσα.
Στη λίστα των δέκα σπουδαίων ανακαλύψεων του 2009 το περιοδικό του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχαιολογίας συμπεριλαμβάνει επίσης:
- Τον αυτοκράτορα με τις 19 πολύτιμες προσωπίδες, που τάφηκε στο σημερινό Περού περί το 450 μ.Χ. και ανήκει στους Μότσα.
- Τα πρώτα εξημερωμένα άλογα (εξημερώθηκαν πριν 5.500 χρόνια) τα οποία βρέθηκαν στο Καζαχστάν.
- Τα μεγάλα αρδευτικά έργα της κοιλάδας Τούσκον, τα οποία επέτρεπαν το 2000 π.Χ. στους ιθαγενείς της Αμερικής να καλλιεργούν καλαμπόκι μέσα στην έρημο της Σονόρα.
- Τον αγγλο-σαξονικό θησαυρό από 1.500 χρυσά και αργυρά αντικείμενα του 7ου αιώνα μ.Χ., τον πλουσιότερο που έχει ποτέ εντοπιστεί στη Μεγάλη Βρετανία.
- Τη «Μόνα Λίζα των Μάγιας» (2ου αιώνα π.Χ.). Πρόκειται για ένα ανάγλυφο με παράσταση σημαντική για την ιστορία του αρχαίου αυτού λαού.
- Τον πρώτο ζωολογικό κήπο του κόσμου (3500 π.Χ.), που βρέθηκε στην Ιερακόπολη της Αιγύπτου. Ανάμεσα στα ευρήματα είναι ένας ιπποπόταμος βρέφος, μπαμπουίνοι, σκύλοι, ελέφαντας, καμηλοπάρδαλη κ.ά.
- Τα πρώτα θύματα χημικού πολέμου που ήταν είκοσι Ρωμαίοι στρατιώτες, σε έρημο της Συρίας, στην οχυρή θέση Ντούρα. Τους στρατιώτες πολιόρκησαν το 256 μ.Χ. οι Σασανίδες και τους εξολόθρευσαν με διοξείδιο του θείου, πίσσα και άλλα χημικά.
- Το παλάτι του Μιθριδάτη στο Κουμπάν της Ρωσίας, από τον 1ο αιώνα π.Χ. (63 π.Χ.).
- Κι ένα αγγείο λαδιού (12 αι. μ.Χ.), που εντοπίστηκε στην Ιερουσαλήμ. Το σημαντικό είναι ότι φέρει στίχο από το «Ρουμπαγιάτ» του μεγάλου Πέρση ποιητή και αστρονόμου του 11ου-12ου αιώνα μ.Χ. Ομάρ Καγιάμ, κάτι που δείχνει τη διασπορά του ποιήματος στον τότε γνωστό κόσμο. *
