Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2010

Μισός αιώνας καρικατούρες


«Το άσχημο με ταλέντα σαν το δικό του είναι πως τα παίρνουμε ως δεδομένα. Επειτα από τόσα χρόνια, δεν διανοηθήκαμε πως κάποτε θα ανοίξουμε τις σελίδες και η δουλειά του δεν θα είναι μέσα», γράφει σε μπλογκ ένας από τους φανατικούς θαυμαστές του Ντέιβιντ Λιβάιν, διάσημου σκιτσογράφου του «New York Review of Books», που πέθανε την Τρίτη σε ηλικία 83 χρόνων.
.
Από το 1963 έως το 2007 -όταν η όρασή του άρχισε να τον εγκαταλείπει- σχεδίασε πάνω από 3.800 καρικατούρες στο «New York Review of Books», αλλά και πάνω από 1.000 για το «Esquire», περίπου 100 για το «Time» (ανάμεσα στα οποία το εξώφυλλο του «Ανδρα της Χρονιάς» του 1967, με τον πρόεδρο Τζόνσον ως μαινόμενο Βασιλιά Λιρ) και ντουζίνες ακόμα για τον «New Yorker», τους «New York Times», την«Washington Post», το «Rolling Stone» και άλλα...

Τα σχέδια του έγιναν άμεσα αναγνωρίσιμα, για τον τρόπο που με μελαγχολική εκφραστικότητα και σκοτεινά σατιρική διάθεση αλλοίωνε τις φάτσες διανοούμενων, καλλιτεχνών, αθλητών, πολιτικών και κάθε είδους διασημότητας χωρίς φόβο, αλλά με μπόλικο πάθος για πάνω από μισό αιώνα.
Ο Χένρι Κίσινγκερ σκιτσαρίστηκε να «πηδάει» μια κοπέλα με μια υδρόγειο για κεφάλι σε έναν καναπέ, για να δείξει «τι έκανε στον κόσμο». Το αγαπημένο του θέμα, ο Νίξον, γνώρισε στα χέρια του 66 εκδοχές, από «Νονός» μέχρι έμβρυο. Σκιτσάρισε τον Αραφάτ και τον Σαρόν σαν Δαβίδ και Γολιάθ αντίστοιχα, τον Αλαν Γκρίνσπαν να ζυγίζει με την παλάτζα της δικαιοσύνης ανθρώπους με δολάρια και τον πρόεδρο Λίντον Τζόνσον να σηκώνει το πουκάμισό του και να δείχνει την ουλή της εγχείρησης του να έχει το σχήμα του Βιετνάμ.
Ο Ντέιβιντ Λιβάιν γεννήθηκε και έζησε στο Μπρούκλιν, δεν έκρυψε ποτέ τις αριστερές πολιτικές ιδέες του, υπηρέτησε στον στρατό μετά τον Β' Παγκόσμιο, πήρε πτυχίο εκπαιδευτικού και σπούδασε καλές τέχνες. Η σχέση του με αυτές ξεκίνησε από τις βιτρίνες του μουσείου του Μπρούκλιν, όπου, παιδί, του άρεσε να σκιτσάρει τα βαλσαμωμένα ζώα. Σχεδόν ώς το τέλος ζωγράφιζε συμπαθητικά πορτρέτα καθημερινών ανθρώπων και τοπία για χόμπι.
Δούλευε πάντα τα σκίτσα του βασισμένος σε φωτογραφίες και αφού πρώτα είχε διαβάσει τα σχετικά άρθρα, αποδίδοντας με βαριά μελάνια και σκιές τα πρόσωπα που πάντα κατέβαζε ένα σκαλί, γιατί, όπως είχε δηλώσει, «η πολιτική σάτιρα έχει σώσει το έθνος μου όταν πήγαινε κατά διαόλου». «Θέλω να κριτικάρω, όχι να καταστρέφω», είχε εξηγήσει τη φιλοσοφία του έργου και της ζωής του. «Η καρικατούρα, όταν το παρακάνει, απλά μειώνει την αντίδραση του θεατή απέναντι στο πρόσωπο (που σατιρίζει)».
enet