Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2010

Η «σκοτεινή» κατάρα των μεγάλων ανακαλύψεων

.
Στην ανατολή κάθε νέου έτους, η συλλογική μνήμη ανασύρει ονόματα επιστημόνων και εφευρετών που συνέβαλαν με τα επιτεύγματά τους στο κοινό καλό. Ορισμένοι εξ αυτών, όμως, «πλήρωσαν» με την αρτιμέλεια ή τη ζωή τους το τίμημα της ανακάλυψής τους

ΤΟΜΑΣ ΜΙΝΤΓΚΛΕΪ
Ανοιξε την τρύπα του όζοντος
Αμερικανός χημικός, εφευρέτης μεταξύ άλλων του πετρελαϊκού παραγώγου, υγρού καυσίμου κίνησης με βάση το μόλυβδο.
Ο Τόμας Μίντγκλεϊ ο Νεότερος έμεινε γνωστός στην Ιστορία όχι τόσο για τις επαναστατικές ανακαλύψεις του όσο για τον αρνητικό αντίκτυπο που είχαν αυτές στην... ατμόσφαιρα. Πρόκειται για τον άνθρωπο που αξιοποίησε το φρέον στην τεχνολογία των ψυγείων (CFC), υλικό που δεκαετίες αργότερα κατηγορήθηκε ως ένα από τα βασικά αίτια αλλοίωσης του όζοντος, προσδίδοντας στον θιασώτη του τον χαρακτηρισμό του «αποκλειστικά υπεύθυνου, σε σχέση με οιονδήποτε άλλο άνθρωπο στον κόσμο, για την πρόκληση των περισσοτέρων θανάτων στον κόσμο»...
Ο ίδιος προσβλήθηκε από πολιομυελίτιδα και αργότερα εμφάνισε τα πρώτα συμπτώματα βαριάς τοξικής δηλητηρίασης από μόλυβδο, καταλήγοντας επί μεγάλο χρονικό διάστημα ανάπηρος και κλινήρης.
Η κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει η ζωή του τον οδήγησε στην κατασκευή ενός συστήματος ανύψωσης από τροχαλίες και σχοινιά, προκειμένου να μετακινείται και να σηκώνεται από το κρεβάτι του. Πέθανε σε ηλικία 55 ετών από στραγγαλισμό, όταν μία εκ των τροχαλιών τυλίχθηκε σφιχτά γύρω από τον λαιμό του...

ΤΖΟΝ ΠΑΡΙ ΤΟΜΑΣ
Σκοτώθηκε σε χρόνο-ρεκόρ...
Ο Ουαλός οδηγός αυτοκινήτων ταχύτητας και μηχανικός ονειρευόταν από μικρός να καταρρίψει το ρεκόρ ταχύτητας στο έδαφος, το οποίο κατείχε ο Μάλκολμ Κάμπελ, και αποφάσισε να κατασκευάσει ένα ειδικά εξοπλισμένο αυτοκίνητο προκειμένου να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα.
Ονόμασε το δημιούργημά του «Babs», το οποίο είχε υποστεί ποικίλες τροποποιήσεις εν συγκρίσει με τα άλλα συμβατικά αγωνιστικά οχήματα, μια εκ των οποίων ήταν και η χρήση ιμάντων από αλυσίδες που συνέδεαν τους τροχούς με τον κινητήρα. Στις 27 Απριλίου του 1926, ο Πάρι Τόμας κατέρριψε το ρεκόρ του Κάμπελ και την επομένη το βελτίωσε αγγίζοντας τα 170 μίλια την ώρα, ήτοι 272 χ.α.ώ.
Το ρεκόρ του παρέμεινε στην κορυφή για περίπου έναν χρόνο, πριν ο Μάλκολμ Κάμπελ το καταρρίψει το 1927. Στην προσπάθειά του να επανακτήσει τα «σκήπτρα», βρήκε τραγικό θάνατο όταν μια από τις αλυσίδες εξακοντίστηκε στον αυχένα του, «αποκεφαλίζοντάς» τον. Ο θάνατος ήταν ακαριαίος...

ΟΤΟ ΛΙΛΙΕΝΤΑΛ
Το μοιραίο δοκιμαστικό
Γνωστός στο ευρύ κοινό με το προσωνύμιο «Glider King» (Ο βασιλιάς της προσγείωσης), ο Οτο Λίλιενταλ υπήρξε ένας εκ των πρωτοπόρων της «ανθρώπινης αεροναυπηγικής».
Πέρασε στην Ιστορία ως ο πρώτος άνθρωπος που κατάφερε να πραγματοποιήσει συνεχόμενες επιτυχείς «πτήσεις ολίσθησης».
Οι εφημερίδες και τα περιοδικά σε πολλές χώρες δημοσίευσαν φωτογραφίες των εγχειρημάτων του Λίλιενταλ, ενισχύοντας την πεποίθηση τόσο των επιστημόνων όσο και της κοινής γνώμης για τη δυνατότητα κατασκευής ιπτάμενων μηχανών, ύστερα από χρόνια κυκλοφορίας ανώφελων και αβάσιμων θεωριών και σχεδίων για την πραγματοποίηση του άπιαστου αυτού ονείρου.
Κατά τη διάρκεια μίας εκ των πτήσεών του, στις 9 Αυγούστου του 1896, ο Λίλιενταλ έπεσε από ύψος 17 μέτρων, πλήττοντας σοβαρά τη σπονδυλική του στήλη.
Την επόμενη ημέρα έχασε τη μάχη με τη ζωή.
Τα τελευταία λόγια του ήταν: «Μικρές θυσίες πρέπει να γίνονται!»...

ΟΥΙΛΙΑΜ ΜΠΟΥΛΟΚ
Τον ακρωτηρίασε η εφεύρεσή του
Αμερικανός εφευρέτης του οποίου η ανακάλυψη της «περιστρεφόμενης τυπογραφικής μηχανής», το 1863, άνοιξε τον δρόμο για την επαναστατική αλλαγή στον χώρο της τυπογραφίας, χάρη στη μεγάλη ταχύτητα εκτύπωσης και την υψηλή αποδοτικότητά της. Ο Ουίλιαμ Μπούλοκ πέθανε καθώς επισκεύαζε μια εκτυπωτική πρέσα. Κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς του να επαναφέρει στη θέση της μια τροχαλία, η μηχανή έπεσε πάνω στο πόδι του θρυμματίζοντάς το...
Η γάγγραινα που εκδηλώθηκε ταχύτατα στο κάτω άκρο του, τον οδήγησε στο χειρουργικό τραπέζι, όπου άφησε την τελευταία του πνοή κατά τη διάρκεια επέμβασης για τον ακρωτηριασμό του.

ΚΑΠΕΡ ΦΙΠΣ ΚΟΟΥΛΣ
Βυθίστηκε με το πλοίο του
Πλοίαρχος του Βασιλικού Ναυτικού και εφευρέτης του περιστρεφόμενου πυργίσκου-γέφυρας στα πλοία κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού πολέμου (1853-1856).
Μετά τον πόλεμο κατοχύρωσε την πατέντα της εφεύρεσής του και άρχισε να κατασκευάζει ένα δικό του πλοίο, χρησιμοποιώντας το επαναστατικό για την εποχή σχέδιό του, το οποίο είχε ήδη προσαρμόσει στα πλοία του το Βασιλικό Ναυτικό.
Το δικό του πλοίο, ονόματι «HMS Captain», απαιτούσε μια σειρά ασυνήθιστων και υψηλής επικινδυνότητας μετατροπών, μία εκ των οποίων ήταν και το επονομαζόμενο «κατάστρωμα θυέλλης», το οποίο ωστόσο είχε ως αποτέλεσμα την προς τα άνω μετατόπιση του κέντρου βάρους του. Στις 6 Σεπτεμβρίου του 1870, το «HMS Cαptain» ανατράπηκε, παρασέρνοντας στον θάνατο τον Κόουλς και την πλειονότητα των 500 μελών του πληρώματός του...

ΑΛ. ΜΠΟΓΚΝΤΑΝΟΦ
Ο δότης ήταν μολυσμένος
Πολύπλευρη προσωπικότητα με διακρίσεις τόσο στις κλασικές όσο και θετικές επιστήμες, ο Ρώσος Αλεξάντερ Μπογκντάνοφ υπήρξε ιατρός, φιλόσοφος, οικονομολόγος και συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας και διακρινόταν για το επαναστατικό του πνεύμα. Ενα εκ των πολυάριθμων επιστημονικών πειραμάτων του αφορούσε σε ιδέες πιθανής αναζωογόνησης-αναγέννησης του οργανισμού μέσω της μετάγγισης αίματος.
Εχοντας υποβάλει σε μετάγγιση αίματος αρκετούς επιφανείς της εποχής, μεταξύ των οποίων και η αδελφή του Λένιν, ο Μπογκντάνοφ αποφάσισε να δοκιμάσει την «ανακάλυψή» του στον εαυτό του. Ωστόσο ο δότης που επέλεξε ήταν ένας εκ των ασθενών του ο οποίος έπασχε από φυματίωση και ελονοσία. Πέθανε εξαιτίας μόλυνσης του οργανισμού του, λίγες ώρες μετά το πέρας του εγχειρήματος.

ΧΕΝΡΙ ΓΟΥΙΝΣΤΑΝΛΕΪ
Θάφτηκε στο δημιούργημά του
Υπήρξε ένας εκ των διασημότερων Αγγλων αρχιτεκτόνων και μηχανικών. Πέρασε στην ιστορία ως ο κατασκευαστής του φάρου-προτύπου Eddystone.
Ο Χένρι Γουινστάνλεϊ εξέφρασε δημοσίως την επιθυμία του να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι την ανθεκτικότητα της κατασκευής του, απαιτώντας να βρίσκεται στο εσωτερικό του φάρου κατά τη διάρκεια μιας σφοδρής καταιγίδας.
Ωστόσο το περίτεχνο οικοδόμημα δεν άντεξε και κατέρρευσε, ενταφιάζοντας κάτω από τα συντρίμμια του τόσο τον Αγγλο επιστήμονα όσο και πέντε συνεργάτες του που τον συντρόφευαν στο εγχείρημά του.

ΦΡΑΝΤΣ ΡΑΪΧΕΛΤ
Το αλεξίπτωτο δεν άνοιξε...
Ενας εκ των δημοφιλών ραφτών της Αυστρίας. Η φήμη του εκτοξεύθηκε στα ύψη όταν δημιούργησε ένα παράξενο πανωφόριπου έμοιαζε με αλεξίπτωτο, το οποίο παρείχε, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, τη δυνατότητα σε αυτόν που το φορούσε να αναπτύξει με τη βοήθεια του ανέμου εξαιρετικά μεγάλη ταχύτητα στο έδαφος, καταφέρνοντας ακόμη και να πετάξει λίγα μέτρα πάνω από το έδαφος.
Ο ίδιος αποφάσισε να πειραματιστεί με το υβριδικό του δημιούργημα, πέφτοντας από το πρώτο διάζωμα του Πύργου του Αϊφελ, ενώπιον εκπροσώπων των μέσων ενημέρωσης και ενός τηλεοπτικού συνεργείου, καθώς και ενός μεγάλου πλήθους που είχε συγκεντρωθεί στον χώρο, έτοιμο να παρακολουθήσει με κομμένη την ανάσα το ριψοκίνδυνο εγχείρημα του Ράιχελτ.
Δυστυχώς, οι ισχυρισμοί του αυστριακού ράφτη δεν επιβεβαιώθηκαν, το υβριδικό του «αλεξίπτωτο» δεν λειτούργησε και η σφοδρή πρόσκρουσή του στο έδαφος απέβη μοιραία για τη ζωή του.

ΜΑΡΙΑ ΚΙΟΥΡΙ
Tη σκότωσε η έκθεση στη ραδιενέργεια
Η πολωνικής καταγωγής φυσικός και χημικός αποτελεί μία εκ των σημαντικότερων επιστημονικών προσωπικοτήτων στην ιστορία της ανθρωπότητας. Γνωστή και ως «Μαντάμ Κιουρί», το όνομά της έκανε τον γύρο του κόσμου όταν ανακάλυψε σε συνεργασία με τον σύζυγό της, Πιέρ, μια σειρά νέων στοιχείων, μεταξύ των οποίων το ράδιο και το πολώνιο. Ανέπτυξε τη θεωρία της ραδιενέργειας και αυτήν της απομόνωσης των ραδιοϊσοτόπων. Τιμήθηκε μαζί με τον σύζυγό της με τα βραβεία Νομπέλ Φυσικής και Χημείας το 1903 και το 1911 αντίστοιχα. Πέρασε στην Ιστορία ως η πρώτη γυναίκα που κατέλαβε έδρα στη Σορβόννη. Πέθανε στις 4 Ιουλίου του 1934 από απλαστική αναιμία, την οποία «κληρονόμησε» με σχεδόν απόλυτη βεβαιότητα από τη συστηματική και μακροχρόνια έκθεση του οργανισμού της στη ραδιενέργεια. Οι επιβλαβείς συνέπειες της ιονίζουσας ραδιενεργούς ακτινοβολίας ήταν άγνωστες εκείνη την εποχή και το μεγαλύτερο μέρος του έργου της έλαβε χώρα σε μια αποθήκη-παράπηγμα, δίχως τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων ασφαλείας. Χαρακτηριστικό είναι ότι μετέφερε συστηματικά στις... τσέπες της δοκιμαστικούς σωλήνες που περιείχαν ραδιενεργά ισότοπα, τους οποίους φύλασσε στο συρτάρι του γραφείου της...

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Η Μαρί Κιουρί με τον σύζυγό της Πιερ στο εργαστήριό τους. Η άγνοια
για τις επιπτώσεις από την έκθεση στην ακτινοβολία απέβη μοιραία.