Παρουσιάζεται σήμερα η βιογραφία του
Εβγαλε το ελληνικό σινεμά εκτός συνόρων, πρόβαλε τη χώρα μας μέσα από ασπρόμαυρα καρέ, δημιουργώντας πρωταγωνιστές μύθους, μετέφερε στον κινηματογράφο τον Ευριπίδη, τον Καζαντζάκη, τον Τσέχωφ... Στις μεγαλύτερες μητροπόλεις ανέβασε όπερα, τραγωδία, Σαίξπηρ, σύγχρονους δραματουργούς και συνάντησε μερικές από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της πολιτικής, του θεάτρου και της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Με εφόδιο «την ελληνικότητα που έφερα μέσα μου, αρετή όντως», ο Μιχάλης Κακογιάννης που γεννήθηκε «ες γην εναλίαν Κύπρον» και έζησε τη ζωή του «ως πλάνητας στις πρωτεύουσες του κόσμου», σε αυτά τα 88 χρόνια της ζωής του γνώρισε από τον Κένεντι και τον Τζορτζ Οργουελ μέχρι τον Ωνάση, την Μαρία Κάλλας, σταρ και μύθους που τον μάγεψαν κι άλλους που τους απομυθοποίησε όταν άλλοι υποκλίνονταν στη λάμψη τους. Από τον Ζούμπιν Μέτα που δεν του άφησε και τις καλύτερες αναμνήσεις, ώς τον Νίκολσον που είχε τη «μανία να σοκάρει, την Τζάκι που «πάντα εντυπωσιαζόταν από τα πολλά λεφτά», τον θαυμασμό του για την Κάθριν Χέπμπορν, την ιδανική Εκάβη, τα ερωτικά ξεστρατίσματα του Κουίν, τον φρενήρη έρωτα Λαμπέτη-Χορν...
Γι’ όλα αυτά μιλάει στη βιογραφία του «Μιχάλης Κακογιάννης. Σε πρώτο πλάνο» (εκδόσεις Ψυχογιός) που έγραψε ο δημοσιογράφος Χρήστος Σιάφκος και παρουσιάζεται σήμερα το μεσημέρι το Ιδρυμα Κακογιάννης στην οδό Πειραιώς. Συναντήσεις ζωής μέσα από τα μάτια του σκηνοθέτη που από τα 19 του χρόνια όταν έπιασε δουλειά στο ΒΒC συναντήθηκε ήδη με μορφές της εποχής. «Στην τέχνη μου διάλεξα να συνδιαλλαγώ με το ανέφικτο, το οποίο έκανα εφικτό, να συνδυάσω, δηλαδή, έστω και άθελά μου, ευθύς εξαρχής την ποιότητα με την εμπορικότητα. Κινηματογράφησα την τραγωδία, που έκοψε πολλά εισιτήρια, ανέβασα Σαίξπηρ, Τσέχωφ, όπερες με το ίδιο αποτέλεσμα, συνεργάστηκα με τον αφρό των ηθοποιών στην Ελλάδα και αλλού. Δεν πρόδωσα το σανίδι ή το πλατό και ανταμείφθηκα».
Γι’ όλα αυτά μιλάει στη βιογραφία του «Μιχάλης Κακογιάννης. Σε πρώτο πλάνο» (εκδόσεις Ψυχογιός) που έγραψε ο δημοσιογράφος Χρήστος Σιάφκος και παρουσιάζεται σήμερα το μεσημέρι το Ιδρυμα Κακογιάννης στην οδό Πειραιώς. Συναντήσεις ζωής μέσα από τα μάτια του σκηνοθέτη που από τα 19 του χρόνια όταν έπιασε δουλειά στο ΒΒC συναντήθηκε ήδη με μορφές της εποχής. «Στην τέχνη μου διάλεξα να συνδιαλλαγώ με το ανέφικτο, το οποίο έκανα εφικτό, να συνδυάσω, δηλαδή, έστω και άθελά μου, ευθύς εξαρχής την ποιότητα με την εμπορικότητα. Κινηματογράφησα την τραγωδία, που έκοψε πολλά εισιτήρια, ανέβασα Σαίξπηρ, Τσέχωφ, όπερες με το ίδιο αποτέλεσμα, συνεργάστηκα με τον αφρό των ηθοποιών στην Ελλάδα και αλλού. Δεν πρόδωσα το σανίδι ή το πλατό και ανταμείφθηκα».
Πινακοθήκη προσώπων
Η αλήθεια είναι πως ήταν ο σκηνοθέτης που έφτιαξε τους μύθους του ελληνικού σινεμά. Ο σκηνοθέτης των γυναικών. Της Ελλης Λαμπέτη που λάτρεψε και δεν το κρύβει, της Μελίνας Μερκούρη και της Ειρήνης Παππά. «Αγάπησα πλάσματα που με μεγαλύτερη παραφορά αγάπησαν εμένα, έσπασα συχνά τις ερωτικές συμβάσεις που η ηθική επέβαλε. Αγάπησα πολύ περισσότερο, ωστόσο, τη δουλειά μου».
Γλαφυρός αλλά χωρίς υπερβολές και σίγουρα χωρίς καμία προσπάθεια μεγαλοποίησης του έργου του μιλάει για τα χρόνια στο νησί, τον πατέρα του, γνωστό ποινικολόγο, που δεν ήθελε να τον κάνει καλλιτέχνη αλλά δικηγόρο, τα αδέρφια του, τις παιδικές «μπαμπεσιές» του, τα χρόνια των σπουδών του εν μέσω βομβαρδισμών στο Λονδίνο, τη δουλειά του στο ΒΒC, αλλά και στον θίασο που πρωτόπαιξε τους πρώτους ρόλους.
Τη γνωριμία με τον Τζορτζ Οργουελ που «τον βαριόμουν λίγο». Ηταν πολύ κλειστός άνθρωπος», μας προσγειώνει, την παρέα με τον Νάνο Βαλαωρίτη, τον Νίκο Καζαντζάκη που τον εντυπωσίασε όσο λίγοι, τον Λόρενς Ολίβιε (μεθυσμένο τον πρωτογνώρισε), ύστερα τον Λόρενς Ντάρελ, τους Ελληνες διανοουμένους της εποχής: Σικελιανός, Εγγονόπουλος, Τσαρούχης. Λεπτομέρειες από το «Κυριακάτικο ξύπνημα», τη «Στέλλα», το «Τελευταίο ψέμα» και τον «Αλέξη Ζορμπά». Τις «Τρωάδες» και την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι»της δεκαετίας του ’70, τον «Αττίλα», τη «Γλυκιά πατρίδα», τις σκηνοθεσίες στο θέατρο όπως τη «Δεσποινίδα Μαργαρίτα», τη μεγάλη σχέση με την Ειρήνη Παππά.
-Στη σημερινή παρουσίαση της έκδοσης στο Ιδρυμα Κακογιάννη θα μιλήσουν κατά σειρά ο Απόστολος Βέττας σκηνογράφος και πανεπιστημιακός στο Αριστοτέλειο, η Τατιάνα Παπαμόσχου που έγινε ηθοποιός όταν ο Μ. Κακογιάννης την ανακάλυψε μέσα σε ένα αεροπλάνο και εντυπωσιάστηκε από τον λαιμό της, κάνοντάς την τελικά πρωταγωνίστρια στην «Ιφιγένεια», ο δημοσιογράφος Φώτης Απέργης και ο συγγραφέας Γιάννης Ξανθούλης.
Η αλήθεια είναι πως ήταν ο σκηνοθέτης που έφτιαξε τους μύθους του ελληνικού σινεμά. Ο σκηνοθέτης των γυναικών. Της Ελλης Λαμπέτη που λάτρεψε και δεν το κρύβει, της Μελίνας Μερκούρη και της Ειρήνης Παππά. «Αγάπησα πλάσματα που με μεγαλύτερη παραφορά αγάπησαν εμένα, έσπασα συχνά τις ερωτικές συμβάσεις που η ηθική επέβαλε. Αγάπησα πολύ περισσότερο, ωστόσο, τη δουλειά μου».
Γλαφυρός αλλά χωρίς υπερβολές και σίγουρα χωρίς καμία προσπάθεια μεγαλοποίησης του έργου του μιλάει για τα χρόνια στο νησί, τον πατέρα του, γνωστό ποινικολόγο, που δεν ήθελε να τον κάνει καλλιτέχνη αλλά δικηγόρο, τα αδέρφια του, τις παιδικές «μπαμπεσιές» του, τα χρόνια των σπουδών του εν μέσω βομβαρδισμών στο Λονδίνο, τη δουλειά του στο ΒΒC, αλλά και στον θίασο που πρωτόπαιξε τους πρώτους ρόλους.
Τη γνωριμία με τον Τζορτζ Οργουελ που «τον βαριόμουν λίγο». Ηταν πολύ κλειστός άνθρωπος», μας προσγειώνει, την παρέα με τον Νάνο Βαλαωρίτη, τον Νίκο Καζαντζάκη που τον εντυπωσίασε όσο λίγοι, τον Λόρενς Ολίβιε (μεθυσμένο τον πρωτογνώρισε), ύστερα τον Λόρενς Ντάρελ, τους Ελληνες διανοουμένους της εποχής: Σικελιανός, Εγγονόπουλος, Τσαρούχης. Λεπτομέρειες από το «Κυριακάτικο ξύπνημα», τη «Στέλλα», το «Τελευταίο ψέμα» και τον «Αλέξη Ζορμπά». Τις «Τρωάδες» και την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι»της δεκαετίας του ’70, τον «Αττίλα», τη «Γλυκιά πατρίδα», τις σκηνοθεσίες στο θέατρο όπως τη «Δεσποινίδα Μαργαρίτα», τη μεγάλη σχέση με την Ειρήνη Παππά.
-Στη σημερινή παρουσίαση της έκδοσης στο Ιδρυμα Κακογιάννη θα μιλήσουν κατά σειρά ο Απόστολος Βέττας σκηνογράφος και πανεπιστημιακός στο Αριστοτέλειο, η Τατιάνα Παπαμόσχου που έγινε ηθοποιός όταν ο Μ. Κακογιάννης την ανακάλυψε μέσα σε ένα αεροπλάνο και εντυπωσιάστηκε από τον λαιμό της, κάνοντάς την τελικά πρωταγωνίστρια στην «Ιφιγένεια», ο δημοσιογράφος Φώτης Απέργης και ο συγγραφέας Γιάννης Ξανθούλης.
kathimerini.gr
