Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2009

Τα γαλλικά κρασιά είναι...ελληνικά!


Επανειλημμένα ο ελληνιστής στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ Πωλ Κάρτλετζ έχει προκαλέσει συζητήσεις με τις αντισυμβατικές απόψεις του. Στο νέο βιβλίο του υποστηρίζει τώρα την ελληνική καταγωγή του γαλλικού κρασιού.

Πολλά εκόμισαν οι αρχαίοι Έλληνες, τη δημοκρατία και την ποίηση, τη φιλοσοφία και την τραγωδία, την ιστορία και την κωμωδία. Κι ακόμα περισσότερα. Αυτοί οι μακρινοί, πιεστικοί για μας πρόγονοι, για μας τους απογόνους με τις μηδαμινές επιδόσεις, εκόμισαν και τον οίνο. Όχι απλά έφτιαχναν κρασί και το έπιναν, αλλά μεταλαμπάδευσαν το πνεύμα του και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Μάλιστα, αυτό αποφαίνεται η ιστορική έρευνα των ημερών μας, ότι ένα καλό γαλλικό κρασί Côtes-du-Rhône ανάγεται στις αμπελουργικές και οινοποιητικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων που τον έκτο αιώνα προ Χριστού είχαν αποικήσει τη Νότια Γαλλία. Εν αρχή ην το ελληνικό κρασί και όχι το ρωμαϊκό ή το ετρουσκικό, όπως ετόλμησαν να υποστηρίξουν άλλοι επιπόλαιοι ιστορικοί. Το ορθό κάπου μέσα μας το ξέραμε, το νιώθαμε, ήταν θέμα χρόνου να φθάσουμε στο quod erat demonstrandum ή καλύτερα στο όπερ έδει δείξαι...

Οι Έλληνες στον Ροδανό
Τις έσχατες αποδείξεις κομίζει ο πολύς Paul Cartledge, καθηγητής ελληνικού πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, στο νέο βιβλίο του που αναμένεται να εκδοθεί σύντομα με τίτλο Αρχαία Ελλάδα: Η ιστορία ένδεκα πόλεων. Από προδημοσίευση αλιεύουμε τα περί οίνου. Περιληπτικά λοιπόν: Οι αρχαίοι Φωκείς έφθασαν στις εκβολές του Ροδανού ποταμού κι εκεί ίδρυσαν τη Μασσαλία. Το ποτάμι στη συνέχεια ήταν η εμπορική οδός, μέσω της οποίας οι αμφορείς με τον ζυμωμένο μούστο, αυτό το πρωτόγνωρο ποτό, έφθασε στα τραπέζια των διάφορων κελτικών φύλων. Και τους άρεσε πολύ. Για να διατηρήσουν οι Έλληνες την αποικία τους στις εκβολές του Ροδανού έπρεπε κάπως να εντάξουν στο σχέδιο και τους Κέλτες της γύρω περιοχής, της Λιγυρίας. Άρχισαν λοιπόν να παντρεύονται ντόπιες και έτσι μέσω των μικτών γάμων άρχισαν να περνούν στην άλλη πλευρά και οι γνώσεις της καθημερινότητας, για παράδειγμα πως φτιάχνει κανείς κρασί. Από εκείνη την εποχή μας διασώζονται πολλά τεκμήρια αυτής της ελληνικής παραγωγής κρασιού. Ίχνη ετρουσκικού κρασιού δεν βρέθηκαν, ενώ τα στοιχεία για τη ρωμαϊκή παραγωγή είναι πολύ νεώτερα.

Ο ρους της ιστορίας
Από εκεί λοιπόν, από την αρχαία Μασσαλία και τους Έλληνες εποίκους της, ξεκίνησε το κρασί κατά τον καθηγητή Κάρτλετζ την ακάθεκτη πορεία του και την άλωση του κόσμου όλου ανά τους αιώνες. Και τώρα που το ευκόλως εννοούμενο αποδείχθηκε, τι κερδίζουμε εμείς οι νεώτεροι Έλληνες, γινόμαστε πλουσιότεροι ή φτωχότεροι, εμείς που πασχίζουμε να εξαγάγουμε το σημερινό καλό κρασί μας, αλλά στις ευρωπαϊκές αγορές νομίζουν πως ξέρουμε μόνο να κάνουμε μαυροδάφνη και ρετσίνα; Και μας υποδεικνύουν τα άριστα γαλλικά κρασιά; Κάτι δεν πήγε καλά φαίνεται στους αιώνες που διέρρευσαν από την ίδρυση της Μασσαλίας μέχρι σήμερα, κάποιος νέος καταμερισμός της διεθνούς εργασίας θα συνέβη πίσω από την πλάτη μας, κάποιοι θρασείς βρήκαν ευκαιρία και κατοχύρωσαν στις συνειδήσεις τον τίτλο «γαλλικό κρασί» για το ωραίο μπρούσκο των δικών μας Φωκέων, των παππούδων και των γιαγιάδων μας με άλλα λόγια. Κάτι δεν πήγε καλά με τον ρου της ιστορίας! Ευτυχώς που υπάρχουν έγκριτοι ιστορικοί και αποκαλύπτουν τους σφετεριστάς!

DW