Τι άλλο κρύβει ο βυθός της λίμνης; Η δημοσιοποίηση της μελέτης για τη χαρτογράφησης του πυθμένα της λίμνης φέρνει στο φως και ένα κομάτι της ιστορίας της Παμβώτιδας.Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Πατρών υπό τον καθηγητή του Γεωλογικού Τμήματος Γιώργο Παπαθεοδώρου, παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα στο νομάρχη Αλέκο Καχριμάνη και στον πρόεδρο του φορέα διαχείρισης της λίμνης Παμβώτιδας Γιάννη Σαΐνη, τα ευρήματα της σχετικής μελέτης. Ανάμεσα στα ακραιφνώς επιστημονικά, υπάρχουν και εκείνα που… καταρρίπτουν μερικούς από τους πιο δημοφιλείς αστικούς μύθους των Ιωαννίνων, αλλά και κάλλιστα, δημιουργούν άλλους. Ή μήπως αυτοί οι τελευταίοι δεν είναι μύθοι;
Ο λόγος για το πλοιάριο 13 μέτρων που εντοπίστηκε στο βυθό της λίμνης, σε βάθος πέντε περίπου μέτρων, όχι και… αβυσσαλέο δηλαδή. Τι μπορεί όμως να είναι το σκάφος που βρέθηκε εκεί; Οι επιστήμονες δεν εξακρίβωσαν ακόμη την ταυτότητά του...
Ρωτώντας και ψάχνοντας για την πιθανή ταυτότητα του πλοιαρίου, ο «Η.Α.» έφτασε μέχρι τον τέως δήμαρχο και πρόεδρο του Φορέα Διαχείρισης Λίμνης, Τάσο Παπασταύρο, όπου και βρήκε μια πιθανή εξήγηση. Σύμφωνα με τις ιστορικές καταγραφές, ο Αλή Πασάς διατηρούσε δύο στόλους : Τον ένα στο Ιόνιο, με ναύσταθμους στον Αυλώνα και την Πρέβεζα, με 15 πλοία και τον άλλο, μικρότερο φυσικά, στην Παμβώτιδα, όπου μάλιστα απασχολούσε μόνιμους ναύτες από την Κέρκυρα και την Πάργα.
Το «στολίδι» του μικρού στόλου της Παμβώτιδας, ήταν ένα μπρίκι, ένα δικάταρτο ιστιοφόρο μεγέθους περίπου όσο και το πλοιάριο που εντοπίστηκε στο βυθό της Παμβώτιδας. Υπάρχουν τουλάχιστον δύο οπτικές καταγραφές για την υπάρξή του: Μια σε ξυλογραφία του 1810, αγνώστου καλλιτέχνη και άλλη μια, την ίδια περίπου περίοδο. Πρόκειται για μια ξυλογραφία του 1813, φιλοτεχνημένη από το σερ Χένρι Χόλαντ, βαρονέτο του Σάντλενμπριτζ, ο οποίος εκτός από γιατρός ήταν περιηγητής (περιόδευσε στα Βαλκάνια και την ιβηρική χερσόνησο), καθώς και ικανότατος ζωγράφος. Στις εκ του φυσικού εικαστικές απεικονίσεις του σκάφους, η κλίμακα είναι σωστή: Μπορεί όντως να απεικονίζει ένα σκάφος 13 μέτρων.
Μετά τη δολοφονία του Αλή Πασά το 1822, το σκάφος παρέμεινε εν αχρηστία για αρκετό καιρό, αγκυροβολημένο μπροστά στην κυρά Φροσύνη.
«Κατά την άποψή μου πρόκειται γι αυτό το δικάταρτο μπρίκι» λέει ο κ. Παπασταύρος στον «Η.Α.» και συμπληρώνει πως μια πιθανή ανέλκυσή του μπορεί να αποκαλύψει πολλά ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία. «Είναι μοναδικό το ενδιαφέρον. Δεν ξέρουμε κατ’ αρχάς τι μπορούμε να βρούμε μέσα», συμπληρώνει.
Στο αρχείο του μάλιστα, ο κ. Παπασταύρος έχει και ένα ζωγραφικό πίνακα του του Δανού Αντάμ ντε Φρίντελ, ενός φιλέλληνα ζωγράφου στον οποίο ανήκουν και τα περισσότερα γνωστά πορτραίτα αγωνιστών της επανάστασης του ’21. Στο πορτραίτο απεικονίζεται ο Αλής, καθήμενος σε καράβι, από το οποίο μάλιστα ξεχωρίζει και ένα κανόνι στα αριστερά. Δεν είναι εξακριβωμένο ωστόσο εάν πρόκειται για το μπρίκι της Παμβώτιδας ή για τη ναυαρχίδα του στόλου του Ιονίου, το «Χελιδόνι», όπως το ονόμαζε.
Και γερμανικές νάρκες
Υπάρχει όμως και άλλο περιστατικό, πιο πρόσφατο: Στη δεκαετία του ’50 στην αποβάθρα «Σκάλα» προς Λογγάδες, όπως αναφέρει αναγνώστης του «Η.Α.» είχε μεταφερθεί όλο το πολεμικό υλικό που άφησε η Βέρμαχτ στα στρατόπεδα της περιοχής. Το πολεμικό υλικό φορτωνόταν σε πλοιάρια, τα οποία άδειαζαν το φορτίο τους στο κέντρο του νοτιοανατολικού τμήματος της λίμνης, τη «Μεγάλη Βαθειά». Η επιχείρηση είχε διαρκέσει για βδομάδες χωρίς να υπάρξει κάποια αντίδραση ή διαμαρτυρία. Το πολεμικό υλικό ήταν κυρίως αντιαρματικές γερμανικές νάρκες «τέλερμαϊν», οι οποίες βαθμιαία μεταφέρονταν με βενζινάκατο και καταποντίζονταν. Σύμφωνα με τον αναγνώστη, την επιχείρηση είχε αναλάβει εργολαβικά «γνωστός επιχειρηματίας Γιαννιώτης», ο οποίος και επόπτευε στις εργασίες καταποντισμού.
«Ευκαιρία είναι με τις έρευνες που γίνονται να προσδιορισθεί, το επίμαχο σημείο και να εντοπισθεί το υλικό που υπάρχει, που ενδεχομένως αποτελεί επικίνδυνο εκρηκτικό υλικό και απειλή για τη ζωή συνανθρώπων μας» σημειώνει ο αναγνώστης.
agon
